در اين مقاله به بحث در خصوص يکي از امکانات جديد ASP.Net پرداخته مي شود. امروزه وب سايتهاي زيادي را مشاهده مي کنيم که از ساختار ماژولي استفاده مي کنند و به کاربران اجازه مي دهند که محتويات سايت را به صورت دلخواه خود در صفحه بچينند و يا اصطلاحا شخصي سازي نمايند. با استفاده از خواص جديد ASP.NET 2.0 يا همان وب پارتها به سادگي مي توان صفحه را به مناطق يا اصلاحا زونهايي تقسيم بندي کرد و در ساختار آنها تغيير ايجاد نمود. در واقع وب پارتها، اشيايي هستند که کاربر مي تواند آنها را باز کند، ببندد و يا حرکت دهد. هر چند که امروزه روشهاي ديگري نيز براي شخصي سازي ظاهر سايت با استفاده از فناوري آژاکس استفاده ميشود، اما استفاده از اين روش نيز مزيتهاي خود را دارد. در اين مقاله به بحث و بررسي در خصوص اين کنترلها مي پردازيم.

مزاياي استفاده از وب پارت:

1-     همانگونه که در مقدمه گفته شد، وب پارتها ابزاري سودمند براي شخصي سازي ظاهر سايت هستند.

2-     کاربر امکان وارد کردن يا استخراج تنظيمات يک وب پارت را براي استفاده در ديگر صفحات سايت دارد. وب پارت در حين ورود يا استخراج، خصيصه ها، ظاهر و داده هاي خود را حفظ مي کند.

3-     دسترسي به يک وب پارت مي تواند بر اساس نقشهاي مختلف کاربران محدود شود و اين خاصيت مي­تواند در مباحث مربوط به امنيت وب سايت مد نظر قرار گيرد.

4-     وب پارتها مي توانند با هم ارتباط برقرار کنند.  شما مي توانيد داده ها موجود در يک وب پارت را براي برآورده شدن اهداف مختلف در يک وب پارت به کار ببريد.

حالتهاي وب پارت:

کاربر نهايي برنامه قادر است وب پارت را در حالتهاي مختلفي مشاهده نمايد که اين حالتها امکانات مختلفي از قبيل ويرايش، حذف و ... را در اختيار کاربر قرار مي دهد. اين حالتها عبارتند از:

1- حالت عادي (Noramal يا Browse):  در اين حالت امکان تغيير يا حرکت دادن به کاربر نهايي داده نمي شود.

2- حالت ويرايش (Edit):  کاربر نهايي امکان ويرايش وب پارت را دارد. اين تغييرات مي تواند شامل عنوان، رنگ و يا حتي قرار دادن تنظيمات دلخواه باشد.

3- حالت طراحي (Design):  کاربر نهايي مي تواند ترتيب قرار گرفتن وب پارتها را در يک WebPartZone تغيير دهد.

4- حالت کاتالوگ : کاربر نهايي قادر است در هر يک از WebPartZone هاي موجود در صفحه، وب پارت جديد قرار دهد.

5- حالت اتصال (Connection): به کاربران اجازه داده مي شود که به صورت دستي بين کنترلها ارتباط برقرار کنند. اين حالت توسط کنترل ConnectionZone قابل دسترس مي باشد.

کمپوننتهاي وب پارت:

وب پارت در سه مقوله مي ­تواند مورد بررسي قرار گيرد:

• شخصي سازي (Personalization)
• کمپوننتهاي ساختاري واسط کاربري (UI Structural components)
• کنترلهاي واسط کاربري وب پارتها (WebParts UI controls)

الف- شخصي سازي: در حقيقت اين رفتار اصلي و دروني وب پارت است. پس از اينکه شما تغييراتي را به دلخواه خود در نحوه نمايش و ظاهر و... به وجود آورديد، تنظيمات جديد محفوظ باقي خواهند ماند.

ب- کمپوننتهاي ساختاري واسط کاربري: اين کمپوننتها شالوده و اساس کار وب پارت در روي يک صفحه را به وجود مي آورند. همچنين  سرويسهاي اصلي که مورد نياز يک وب پارت است مانند هماهنگ سازي و پيگيري تک تک کنترلهاي وب پارت ، کنترل حالتهاي مختلفي که در قسمت قبل در مورد آنها توضيح داده شد و ميريت زونهاي وب پارتها توسط آنها انجام مي شود. به عنوان مثال  کنترل WebPartManager يکي از همين کمپوننتهاست که بايد براي نگهداري وب پارتها در صفحه وچود داشته باشد.

ج- کنترل هاي واسط کاربري وب پارت: مجموعه کنترلهاي وب پارت بسيار گسترده و انعطاف پذير هستند، به گونه اي که شما مي توانيد از خود آنها استفاده کنيد و يا وب پارت دلخواه خود را به صورت يک CustomControl بسازيد.

به عبارت ديگر براي ايجاد کردن يک وب پارت دو راه وجود دارد:

1-     ارث بردن از کلاس WebPart که در فضاي نامي System.Web.UI.WebControls.WebParts وجود دارد. به اين ترتيب ما يک CustomControl ايجاد کرده ايم که به سادگي مي توانيم از آن در ساير پروژه هاي خود استفاده کنيم.

2-     ايجاد کردن وب پارت با استفاده از UserControl که مزاياي حالت اول را ندارد ولي با استفاده از اين حالت قادر خواهيم بود روي اعتبار سنجي کنترلها و اصطلاحا بستن ديتا به کنترل (DataBindig) در سطح فرم اعمال نفوذ کنيم.

در قسمت بعدي اين مقاله به بررسي يک مثال در خصوص مباحث ياد شده پرداخته مي شود.